Wat is een ontruimingsplattegrond?

Een ontruimingsplattegrond (ook wel vluchtwegplattegrond genoemd) heb je vast wel eens zien hangen in gebouwen. Een ontruimingsplattegrond is een schematische tekening waarop staat via welke weg je een gebouw of terrein snel en veilig kunt verlaten. Dit is van toepassing bij bijvoorbeeld brand en rookontwikkeling, of een andere calamiteit. Zo’n plattegrond laat doorgaans zien waar je je op dat moment bevindt en hoe je het snelst bij een nooduitgang komt. Ook staat er vaak op waar brandblussers en EHBO-dozen zich bevinden. Voor alle gebouwen met een brandmeldinstallatie zijn vluchtwegplattegronden verspreid door het gebouw verplicht.

Wie bepaalt een vluchtweg?

Welke vluchtwegen gebruikt kunnen worden en waar er nooduitgangen zijn, wordt doorgaans al bepaald door de architect. Dit doet zij of hij aan de hand van bestaande wet- en regelgeving en in samenspraak met lokale overheid. Bepalende factoren hierbij zijn bijvoorbeeld de breedte van doorgangen, de grootte van een gebouw, verdiepingen, en de afstand die iemand moet afleggen naar de dichtstbijzijnde nooduitgang. Ook is het aantal mensen (inclusief bezoekers) dat zich in het pand kan bevinden een bepalende factor. Vluchtroutes en nooduitgangen zullen dan ook anders ontworpen zijn voor een klein kantoorgebouw, in vergelijking met een theater of ziekenhuis met bezoekers en mindervaliden.

Wat staat er op een ontruimingsplattegrond?

Een ontruimingsplattegrond moet voldoen aan de NEN 1414 norm. Hierin staat bijvoorbeeld dat deze uitgeprint wordt op A3, in kleur moet zijn, en makkelijk te begrijpen is. Het klinkt misschien logisch, maar zijn zelfs voorschriften voor een minimum lettergrootte. De positie van de lezer, brandblus- en EHBO-middelen, en vluchtroutes moeten opgenomen zijn. Daarnaast roteert men de plattegrond zodanig, dat bijvoorbeeld rechts op de plattegrond ook rechts in het gebouw is. De verzamelplaats bij calamiteiten kan ook opgenomen worden, en het moet duidelijk vermeld zijn dat dit document gebruikt dient te worden in gevallen van calamiteiten en ontruimingen. Kort gezegd moet een ontruimingsplattegrond snel een helder beeld geven, aan zowel medewerkers als bezoekers, hoe te handelen in het geval van (dreigende) calamiteiten.

Ontruimingsoefening Verplicht, Ontruimen Checklist, naar de nooduitgang, DLS Veiligheids Trainingen

Is een ontruimingsplattegrond verplicht?

Ontruimingsplattegronden zijn verplicht in situaties waar een ontruimingsplan aanwezig moet zijn. Ontruimingsplannen zijn dan weer een vereiste in gebouwen met een verplichte brandmeldinstallatie. Zo’n brandmeldinstallatie bestaat uit een centrale installatie en een netwerk van melders en alarmknoppen. Als er alarm wordt geslagen, bijvoorbeeld door middel van een brandmeldknop of een rookmelder, zal er centraal een alarm afgaan, en worden hulpdiensten ingeroepen. Zulke installaties vind je bij voorkeur in grotere gebouwen met veel personeel en bezoekers, zoals ziekenhuizen en winkelcentra. Ook grotere kantoorgebouwen met meerdere verdiepingen en hotels zullen over een centrale brandmeldinstallatie beschikken.

 

 

De ontruimingsoefening

Hoewel een ontruimingsplattegrond duidelijk en makkelijk te begrijpen moet zijn, betekent dit niet dat een ontruiming niet geoefend hoeft te worden. Als onderdeel van de BHV-organisatie, moeten ontruimingen regelmatig worden geoefend. Dit zorgt er niet alleen voor dat alle getrainde BHV’ers precies weten wat ze moeten doen; tekortkomingen in de ontruiming zullen ook aan het licht komen. Zo kan de kantoorinrichting veranderd zijn, waardoor nooduitgangen slecht bereikbaar of vluchtwegen te smal zijn. Deze oefeningen kunnen op verschillende niveaus plaatsvinden, bijvoorbeeld met alleen BHV’ers, met een kleine groep van het personeel, of met iedereen in een gebouw of op een terrein. Deze oefeningen worden doorgaans goed voorbereid, gepland en achteraf geëvalueerd om te kijken of aanpassingen nodig zijn. 

 

Wil je meer weten over het maken van een ontruimingsplan of ontruimingsoefeningen? Klik dan hier.

De BHV Organisatie

Elke werkgever is verplicht alles te doen om de gezondheidsrisico’s en gevaren op de werkplek tot een minimum te beperken. Een van de middelen daarvoor is bedrijfshulpverlening (BHV), wettelijk vastgelegd in de Arbowet. Van belang is daarom een solide BHV-organisatie. Interne werknemers kunnen een eendaagse cursus volgen, waarbij ze leren hoe te handelen bij calamiteiten. Eenmaal opgeleid, kunnen zij eerste hulp te verlenen, een beginnende brand blussen, en een ontruiming begeleiden. Hoeveel BHV’ers een cursus moeten volgen hangt voornamelijk af van de grootte van de organisatie. Daarnaast maakt het bijvoorbeeld uit of er in ploegendienst wordt gewerkt en of er bezoekers in het pand komen. Er moet namelijk altijd een minimum aantal BHV’ers aanwezig zijn, om effectief te kunnen optreden bij ongevallen of calamiteiten.

Wil jij meer informatie over de BHV-organisatie voor jouw organisatie, of ben je op zoek naar een BHV-cursus op korte termijn? Neem hieronder contact met ons op voor vrijblijvend advies en eerstvolgende startdata.

Wat is een ontruimingsplan?

Bij calamiteiten kan het zijn dat gebouwen ontruimd moeten worden. Dit moet natuurlijk op een snelle manier, dus efficiënt, maar zeker ook veilig. Een ontruimingsplan helpt om de ontruiming in goede banen te leiden en is onderdeel van een uitgebreider noodplan. Wil je een ontruimingsplan maken, dan moet je alles wat er mee te maken heeft op een rijtje zetten. Dan moet je denken aan bijvoorbeeld in welke situaties je ontruimt, welke vluchtwegen er beschikbaar zijn, en waar de verzamelplaats buiten het gebouw is.

Wat staat er in een ontruimingsplan?

Om een gebouw snel en veilig geheel te ontruimen, moeten alle medewerkers op de hoogte zijn van het ontruimingsplan. Dit kan je doen door het plan voor iedereen beschikbaar te maken op bijvoorbeeld een intranet. Het oefenen van een ontruiming is onmisbaar om medewerkers te laten wennen wat ze moeten doen in het geval van een calamiteit. Onderdelen die in bijna elk ontruimingsplan voorkomen zijn:

  • Wie de BHV’ers zijn die de ontruiming coördineren
  • Wanneer er ontruimd wordt
  • Belangrijke contactgegevens
  • Vluchtroutes, blusmiddelen en verzamelplaatsen
  • Wanneer men het gebouw weer binnen mag gaan

Welke gebouwen dienen een ontruimingsplan te hebben?

In principe is het aan te raden altijd een ontruimingsplan op te stellen. Zo kun je de risico’s verkleinen als er een noodsituatie voorkomt. Iedereen weet dan wat hij of zij moet doen en de kans op persoonlijke ongevallen wordt verkleind. Het is trouwens niet altijd verplicht: de wet zegt dat enkel als er een brandmeldinstallatie is, een ontruimingsplan verplicht is. Een brandmeldinstallatie is een verplichting voor gebouwen met meer dan één verdieping en een vloeroppervlak van meer dan 500m2. Vanzelfsprekend geldt voor elk gebouw en noodgevallen dat elke seconde telt. Het geldt dan ook dat elke organisatie, zich hier het beste goed op kan voorbereiden. Zo vergroot je de veiligheid van je personeel en eventuele bezoekers.

Waarom moet een ontruimingsplan regelmatig worden geoefend?

Zelfs met een goed voorbereid ontruimingsplan kan er paniek en verwarring ontstaan. Dit kan gebeuren door onduidelijkheid over wie verantwoordelijk is, wanneer er wordt ontruimd, of welke nooduitgangen gebruikt moeten worden. Dit kan gevaarlijke situaties opleveren, zelfs als er sprake is van een ‘vals alarm’. Met regelmatig geplande ontruimingsoefeningen bereik je dat iedereen weet wat hij of zij moet doen. Daarnaast kan je tekortkomingen in de procedures ontdekken, die op papier niet te zien zijn. Ook kan het zo zijn dat jouw organisatie naast de vaste werknemers veel uitzendkrachten of gasten ontvangt. Denk bijvoorbeeld aan grote bouwplaatsen met onderaannemers, ziekenhuizen, winkelcentra of theaters. In deze gevallen zal de organisatie van de ontruiming complexer zijn. Zo moet men in staat zijn om grote groepen mensen uit het gebouw te begeleiden, die niet bekend zijn met het ontruimingsplan.

Ontruimingsoefening Verplicht, Ontruimen Checklist, naar de nooduitgang, DLS Veiligheids Trainingen

Noodplan en ontruimingsplan verschillen.

Een noodplan (ook wel bedrijfsnoodplan genoemd) is een draaiboek waarin een organisatie alles opneemt als het gaat om hulpverlening, specifiek voor haar activiteiten. Zo is er opgenomen welke gevaren er in de organisatie zijn (denk bijvoorbeeld aan gevaarlijke stoffen of werken met machines), beschermingsmiddelen die aanwezig moeten zijn en de BHV-organisatie. Een ontruimingsplan is dan ook een onderdeel van het bedrijfsnoodplan.

Waar moet een ontruimingsplan aan voldoen?

Is een ontruimingsplan in jouw organisatie verplicht? Dan moet dit aan een aantal eisen voldoen volgens een richtlijn: de NEN-8112:2017. Hierin staat dat onder andere de volgende onderdelen erin voor moeten komen:

  • Technische gegevens over het gebouw
  • Interne en externe alarmeringsprocedure
  • Een situatietekening van hoe het gebouw ligt ten opzichte van de omgeving
  • Locatie van de alarmeringssystemen
  • Taken tijdens de ontruiming

Ten slotte kan je je ontruimingsplan ook laten toetsen, bijvoorbeeld door de brandweer. Zo kun je kijken of het volgens de regels opgesteld en natuurlijk volledig is. Hiermee weet je zeker dat de ontruiming in jouw specifieke situatie efficiënt en veilig kan verlopen.

 

Heb jij vragen over het maken van een ontruimingsplan, of ben je op zoek naar een cursus ontruimingsoefening of BHV? Neem dan via onderstaande knop meteen contact met ons op.