Wat is een ontruimingsplattegrond?

Een ontruimingsplattegrond (ook wel vluchtwegplattegrond genoemd) heb je vast wel eens zien hangen in gebouwen. Een ontruimingsplattegrond is een schematische tekening waarop staat via welke weg je een gebouw of terrein snel en veilig kunt verlaten. Dit is van toepassing bij bijvoorbeeld brand en rookontwikkeling, of een andere calamiteit. Zo’n plattegrond laat doorgaans zien waar je je op dat moment bevindt en hoe je het snelst bij een nooduitgang komt. Ook staat er vaak op waar brandblussers en EHBO-dozen zich bevinden. Voor alle gebouwen met een brandmeldinstallatie zijn vluchtwegplattegronden verspreid door het gebouw verplicht.

Meteen advies

Wie bepaalt een vluchtweg?

Welke vluchtwegen gebruikt kunnen worden en waar er nooduitgangen zijn, wordt doorgaans al bepaald door de architect. Dit doet zij of hij aan de hand van bestaande wet- en regelgeving en in samenspraak met lokale overheid. Bepalende factoren hierbij zijn bijvoorbeeld de breedte van doorgangen, de grootte van een gebouw, verdiepingen, en de afstand die iemand moet afleggen naar de dichtstbijzijnde nooduitgang. Ook is het aantal mensen (inclusief bezoekers) dat zich in het pand kan bevinden een bepalende factor. Vluchtroutes en nooduitgangen zullen dan ook anders ontworpen zijn voor een klein kantoorgebouw, in vergelijking met een theater of ziekenhuis met bezoekers en mindervaliden.

Wat staat er op een ontruimingsplattegrond?

Een ontruimingsplattegrond moet voldoen aan de NEN 1414 norm. Hierin staat bijvoorbeeld dat deze uitgeprint wordt op A3, in kleur moet zijn, en makkelijk te begrijpen is. Het klinkt misschien logisch, maar zijn zelfs voorschriften voor een minimum lettergrootte. De positie van de lezer, brandblus- en EHBO-middelen, en vluchtroutes moeten opgenomen zijn. Daarnaast roteert men de plattegrond zodanig, dat bijvoorbeeld rechts op de plattegrond ook rechts in het gebouw is. De verzamelplaats bij calamiteiten kan ook opgenomen worden, en het moet duidelijk vermeld zijn dat dit document gebruikt dient te worden in gevallen van calamiteiten en ontruimingen. Kort gezegd moet een ontruimingsplattegrond snel een helder beeld geven, aan zowel medewerkers als bezoekers, hoe te handelen in het geval van (dreigende) calamiteiten.

Ontruimingsoefening Verplicht, Ontruimen Checklist, naar de nooduitgang, DLS Veiligheids Trainingen

Is een ontruimingsplattegrond verplicht?

Ontruimingsplattegronden zijn verplicht in situaties waar een ontruimingsplan aanwezig moet zijn. Ontruimingsplannen zijn dan weer een vereiste in gebouwen met een verplichte brandmeldinstallatie. Zo’n brandmeldinstallatie bestaat uit een centrale installatie en een netwerk van melders en alarmknoppen. Als er alarm wordt geslagen, bijvoorbeeld door middel van een brandmeldknop of een rookmelder, zal er centraal een alarm afgaan, en worden hulpdiensten ingeroepen. Zulke installaties vind je bij voorkeur in grotere gebouwen met veel personeel en bezoekers, zoals ziekenhuizen en winkelcentra. Ook grotere kantoorgebouwen met meerdere verdiepingen en hotels zullen over een centrale brandmeldinstallatie beschikken.

De ontruimingsoefening

Hoewel een ontruimingsplattegrond duidelijk en makkelijk te begrijpen moet zijn, betekent dit niet dat een ontruiming niet geoefend hoeft te worden. Als onderdeel van de BHV-organisatie, moeten ontruimingen regelmatig worden geoefend. Dit zorgt er niet alleen voor dat alle getrainde BHV’ers precies weten wat ze moeten doen; tekortkomingen in de ontruiming zullen ook aan het licht komen. Zo kan de kantoorinrichting veranderd zijn, waardoor nooduitgangen slecht bereikbaar of vluchtwegen te smal zijn. Deze oefeningen kunnen op verschillende niveaus plaatsvinden, bijvoorbeeld met alleen BHV’ers, met een kleine groep van het personeel, of met iedereen in een gebouw of op een terrein. Deze oefeningen worden doorgaans goed voorbereid, gepland en achteraf geëvalueerd om te kijken of aanpassingen nodig zijn.

Wil je meer weten over het maken van een ontruimingsplan of ontruimingsoefeningen? Klik dan hier.

De BHV Organisatie

Elke werkgever is verplicht alles te doen om de gezondheidsrisico’s en gevaren op de werkplek tot een minimum te beperken. Een van de middelen daarvoor is bedrijfshulpverlening (BHV), wettelijk vastgelegd in de Arbowet. Van belang is daarom een solide BHV-organisatie. Interne werknemers kunnen een eendaagse cursus volgen, waarbij ze leren hoe te handelen bij calamiteiten. Eenmaal opgeleid, kunnen zij eerste hulp te verlenen, een beginnende brand blussen, en een ontruiming begeleiden. Hoeveel BHV’ers een cursus moeten volgen hangt voornamelijk af van de grootte van de organisatie. Daarnaast maakt het bijvoorbeeld uit of er in ploegendienst wordt gewerkt en of er bezoekers in het pand komen. Er moet namelijk altijd een minimum aantal BHV’ers aanwezig zijn, om effectief te kunnen optreden bij ongevallen of calamiteiten.

Wil jij meer informatie over de BHV-organisatie voor jouw organisatie, of ben je op zoek naar een BHV-cursus op korte termijn? Neem hieronder contact met ons op voor vrijblijvend advies en eerstvolgende startdata.

Neem contact op

BHV en brand blussen

BHV staat voor Bedrijfshulpverlening. BHV’ers binnen organisaties hebben de belangrijke functie om te assisteren bij mogelijke calamiteiten, waardoor de risico’s en gevolgen van calamiteiten zo klein mogelijk te houden. Dit betekent in de praktijk dat een team werknemers (doorgaans vrijwillig) getraind wordt om te helpen bij persoonlijke ongevallen en ontruimingen. Deze werknemers zijn ook getraind om een beginnende brand te blussen, terwijl externe hulpdiensten onderweg zijn. BHV en brand blussen zijn daarom onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Op zoek naar een passende BHV (herhalings)cursus? DLS Trainingen organiseert meerdere cursussen per maand. Schrijf je hieronder in voor de eerstvolgende startdatum:

Meteen inschrijven

Wat is een beginnende brand?

Als BHV’er leer je dat je alleen kunt assisteren bij het blussen van een beginnende brand. In alle andere situaties zul je het aan de brandweer over moeten laten en waarschijnlijk moeten beginnen met ontruimen. Met een beginnende brand bedoelt men dat een brand net ontstaan is en zich nog bevindt op de plek waar deze begon. Als een elektrisch toestel, zoals bijvoorbeeld een tv, in brand staat, maar nog niet de naastgelegen gordijnen of bank bereikt heeft, geldt dit als een beginnende brand. Een BHV’er mag één bluspoging doen bij een beginnende brand. Als deze bluspoging niet succesvol is, moet de brand aan de gealarmeerde hulpdiensten overgelaten worden.

Waarmee moet je een beginnende brand blussen?

Niet alle brandblussers zijn geschikt voor elke brand. Sommige blusmaterialen zijn zelfs gevaarlijk om te gebruiken bij specifieke branden. Zo zal niet elke blusdeken geschikt zijn om brandend vet (vlam in de pan) te blussen. Een brandslang met water zal niet gebruikt kunnen worden bij branden in elektrische ruimtes, in verband met de geleiding van het water. Tijdens een BHV-cursus leren cursisten welke blusmiddelen geschikt zijn voor welk soort brand en hoe ze zo effectief mogelijk te gebruiken om een beginnende brand te blussen.

Deurprocedure bij ontruiming

In het geval van een calamiteit, zal een getraind BHV’er weten hoe een pand of terrein veilig en snel ontruimd wordt. Dit wordt dan ook regelmatig geoefend. Een belangrijke techniek bij het ontruimen wegens brand, is het onderzoeken en veilig openen van deuren; de zogenaamde deurprocedure. Het openen van deuren waarachter brand woedt kan de verspreiding rook en brand aanzienlijk verergeren. Dit kan een direct gevaar opleveren voor de BHV’er en alle overige collega’s die zich nog in het pand bevinden. BHV’ers weten hoe ze erachter moeten komen of er zich een brandhaard achter een deur bevindt, of hoe deze veilig te openen in geval van twijfel.

Wanneer blus je een brand niet zelf als BHV’er?

Zoals gezegd leer je als BHV’er om een brand alleen in de echte beginfase te blussen. Maar zelfs dit kan ook alleen maar als het veilig kan. Daarbij moet er altijd rekening gehouden worden met de hoeveelheid al aanwezige rook, risico op verspreiding van de brand, als ook de kans op vergiftiging door koolmonoxide. In gevallen van twijfel zal een BHV’er het aan de brandweer over moeten laten, om zichzelf en anderen niet verder in gevaar te brengen.

BHV-spoedcursus

Een BHV-cursus duurt maar één dag; je haalt dus zo je certificaat. Brand kan binnen organisaties verregaande gevolgen hebben. Afgezien van persoonlijk leed, kunnen de financiële en zakelijke gevolgen groot zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan verzekeringsclaims, schadeclaims, vervolging, en reputatieschade. Het is daarom van belang dat organisaties de risico’s en gevolgen van een (beginnende) brand zoveel mogelijk beperken. Een gedegen BHV-organisatie kan hieraan bijdragen en is zelfs wettelijk verplicht. Dit geldt ook voor branden waarbij BHV’ers niet meer kunnen blussen, maar de ontruimingsprocedure in gang zetten. Hiermee dragen zij toch bij aan het verkleinen van risico’s voor alle werknemers en bezoekers.

Wil jij zo snel mogelijk een BHV (herhalings)cursus volgen of weten hoe je de BHV-organisatie in jouw organisatie moet regelen? Schrijf je hier in, of neem via onderstaand knop vrijblijvend contact op voor passend advies.

Meteen contact

Doel en inhoud van een bedrijfsnoodplan.

Een bedrijfsnoodplan is een soort draaiboek voor noodgevallen. Er staat in welke specifieke noodgevallen kunnen voorkomen binnen een organisatie, welke taken er zijn en hoe deze verdeeld zijn, en hoe er afgestemd wordt met hulpdiensten. Een complete en correcte inhoud van een bedrijfsnoodplan stelt een organisatie in staat om alle maatregelen en voorzieningen in kaart te brengen en zich goed voor te bereiden op mogelijke noodgevallen.

Heb jij hulp nodig bij het opstellen van een bedrijfsnoodplan? Wij kunnen je hierbij helpen! Neem via onderstaande knop contact op voor vrijblijvend advies.

Meteen contact

Verschil BHV-plan en bedrijfsnoodplan.

Een bedrijfsnoodplan moet je niet verwarren met een BHV-plan. Het laatste is vaak onderdeel van het bedrijfsnoodplan, maar gaat minder ver. Het BHV-plan richt zich voornamelijk op het verlenen van eerste hulp bij persoonlijk ongevallen, het bestrijden van een beginnende brand en ontruiming. Ook staat erin vermeld wie de verantwoordelijke BHV-ers zijn en hoe de training, organisatie en taakverdeling zijn geregeld. Het bedrijfsnoodplan gaat echter veel verder, door ook details op te nemen over alle mogelijke noodscenario’s en risicoanalyses. Daarnaast bevat het plan vaak ondersteunende documentatie, zoals plattegronden, gedetailleerde communicatie-instructies en een logboek.

Essentiële elementen in een bedrijfsnoodplan.

Zoals elke organisatie uniek is, zal de inhoud van een bedrijfsnoodplan ook verschillen. Hieronder staan elementen in een bedrijfsnoodplan die doorgaans essentieel zijn om voorbereid te zijn op mogelijke noodsituaties:

RI&E Een risico-inventarisatie & -evaluatie is essentieel om potentiële gevaren en risicofactoren, specifiek voor een organisatie, in kaart te brengen. Risico’s kunnen bijvoorbeeld worden gevonden in materialen of materieel waarmee gewerkt wordt, maar ook in de werkomgeving, zoals bijvoorbeeld bij het werken op hoogte. Het opstellen van een RI&E helpt bij het formuleren van maatregelen, om risico’s te beperken en zo een veiliger werkomgeving te garanderen.
Plattegronden en schema’s Denk hierbij bijvoorbeeld aan plattegronden van een fabriek met vluchtwegen, nooduitgangen en blusmateriaal. Ook kunnen er alarmeringsschema’s en procedures voor verschillende noodgevallen worden opgenomen.
Evacuatieplannen en instructies aan medewerkers Medewerkers moeten weten wat ze moeten doen in geval van noodgevallen. Hier hoort ook een ontruimingsplan bij. Zo voorkom je paniek en zullen medewerkers bijvoorbeeld precies weten hoe ze een zo snel mogelijk verlaten bij een brand- of bommelding.
Taakverdeling en Communicatie Tijdens noodgevallen is efficiënte communicatie essentieel. Zo moet men vooraf inventariseren in welke gevallen externe hulpdiensten gealarmeerd wordt, én wie daarvoor het aanspreekpunt is. Daarnaast is het belangrijk om de organisatie van interne bedrijfshulpverlening (BHV) in kaart te brengen.
Training en onderhoud Hierbij wordt bijvoorbeeld gekeken naar hoe de training van medewerkers op het gebied van veiligheidsrisico’s en calamiteiten op peil wordt gehouden, hoe de BHV-organisatie getoetst wordt, en hulpmiddelen worden onderhouden. Daarnaast kan een organisatie een logboek onderhouden, met daar dingen als evaluaties van ontruimingsoefeningen, registratie van bedrijfsongevallen of genomen maatregelen voor een veiliger werkomgeving.

Is een bedrijfsnoodplan verplicht?

Elke organisatie is verplicht een veilige en gezonde werkomgeving te creëren voor haar medewerkers. Daar hoort bij de dat je maatregelen treft om de organisatie en alle medewerkers voor te bereiden op eventuele noodgevallen. Het is verplicht om de mogelijke risico’s in kaart te brengen en maatregelen te treffen om deze risico’s te verkleinen. Dit doe je met een RI&E, welke verplicht is voor alle organisaties. Een bedrijfsnoodplan is doorgaans niet verplicht. Uitzonderingen zijn organisaties die met gevaarlijke stoffen werken, aangezien dit de risico’s voor mens en milieu aanzienlijk vergroot. Een bedrijfsnoodplan is dus doorgaans niet verplicht, maar kan een goed hulpmiddel te zijn voor een zo veilig mogelijke werkomgeving.

Meer weten?

Wil jij meer weten over het opstellen van een bedrijfsnoodplan, RI&E, ontruimingsplan, of wil jij BHV’ers opleiden binnen je organisatie? Neem via onderstaand knop contact met ons op voor passend advies en bijpassende trainingsoplossingen.

Meer weten

Wat is een ontruimingsplan?

Bij calamiteiten kan het zijn dat gebouwen ontruimd moeten worden. Dit moet natuurlijk op een snelle manier, dus efficiënt, maar zeker ook veilig. Een ontruimingsplan helpt om de ontruiming in goede banen te leiden en is onderdeel van een uitgebreider noodplan. Wil je een ontruimingsplan maken, dan moet je alles wat er mee te maken heeft op een rijtje zetten. Dan moet je denken aan bijvoorbeeld in welke situaties je ontruimt, welke vluchtwegen er beschikbaar zijn, en waar de verzamelplaats buiten het gebouw is.

Wat staat er in een ontruimingsplan?

Om een gebouw snel en veilig geheel te ontruimen, moeten alle medewerkers op de hoogte zijn van het ontruimingsplan. Dit kan je doen door het plan voor iedereen beschikbaar te maken op bijvoorbeeld een intranet. Het oefenen van een ontruiming is onmisbaar om medewerkers te laten wennen wat ze moeten doen in het geval van een calamiteit. Onderdelen die in bijna elk ontruimingsplan voorkomen zijn:

Wie de BHV’ers zijn die de ontruiming coördineren
Wanneer er ontruimd wordt
Belangrijke contactgegevens
Vluchtroutes, blusmiddelen en verzamelplaatsen
Wanneer men het gebouw weer binnen mag gaan

Welke gebouwen dienen een ontruimingsplan te hebben?

In principe is het aan te raden altijd een ontruimingsplan op te stellen. Zo kun je de risico’s verkleinen als er een noodsituatie voorkomt. Iedereen weet dan wat hij of zij moet doen en de kans op persoonlijke ongevallen wordt verkleind. Het is trouwens niet altijd verplicht: de wet zegt dat enkel als er een brandmeldinstallatie is, een ontruimingsplan verplicht is. Een brandmeldinstallatie is een verplichting voor gebouwen met meer dan één verdieping en een vloeroppervlak van meer dan 500m2. Vanzelfsprekend geldt voor elk gebouw en noodgevallen dat elke seconde telt. Het geldt dan ook dat elke organisatie, zich hier het beste goed op kan voorbereiden. Zo vergroot je de veiligheid van je personeel en eventuele bezoekers.

Waarom moet een ontruimingsplan regelmatig worden geoefend?

Zelfs met een goed voorbereid ontruimingsplan kan er paniek en verwarring ontstaan. Dit kan gebeuren door onduidelijkheid over wie verantwoordelijk is, wanneer er wordt ontruimd, of welke nooduitgangen gebruikt moeten worden. Dit kan gevaarlijke situaties opleveren, zelfs als er sprake is van een ‘vals alarm’. Met regelmatig geplande ontruimingsoefeningen bereik je dat iedereen weet wat hij of zij moet doen. Daarnaast kan je tekortkomingen in de procedures ontdekken, die op papier niet te zien zijn. Ook kan het zo zijn dat jouw organisatie naast de vaste werknemers veel uitzendkrachten of gasten ontvangt. Denk bijvoorbeeld aan grote bouwplaatsen met onderaannemers, ziekenhuizen, winkelcentra of theaters. In deze gevallen zal de organisatie van de ontruiming complexer zijn. Zo moet men in staat zijn om grote groepen mensen uit het gebouw te begeleiden, die niet bekend zijn met het ontruimingsplan.

Noodplan en ontruimingsplan verschillen.

Een noodplan (ook wel bedrijfsnoodplan genoemd) is een draaiboek waarin een organisatie alles opneemt als het gaat om hulpverlening, specifiek voor haar activiteiten. Zo is er opgenomen welke gevaren er in de organisatie zijn (denk bijvoorbeeld aan gevaarlijke stoffen of werken met machines), beschermingsmiddelen die aanwezig moeten zijn en de BHV-organisatie. Een ontruimingsplan is dan ook een onderdeel van het bedrijfsnoodplan.

Waar moet een ontruimingsplan aan voldoen?

Is een ontruimingsplan in jouw organisatie verplicht? Dan moet dit aan een aantal eisen voldoen volgens een richtlijn: de NEN-8112:2017. Hierin staat dat onder andere de volgende onderdelen erin voor moeten komen:

Technische gegevens over het gebouw
Interne en externe alarmeringsprocedure
Een situatietekening van hoe het gebouw ligt ten opzichte van de omgeving
Locatie van de alarmeringssystemen
Taken tijdens de ontruiming

Ten slotte kan je je ontruimingsplan ook laten toetsen, bijvoorbeeld door de brandweer. Zo kun je kijken of het volgens de regels opgesteld en natuurlijk volledig is. Hiermee weet je zeker dat de ontruiming in jouw specifieke situatie efficiënt en veilig kan verlopen.

Heb jij vragen over het maken van een ontruimingsplan, of ben je op zoek naar een cursus ontruimingsoefening of BHV? Neem dan via onderstaande knop meteen contact met ons op.

Meteen contact

Evacueren of ontruimen.

Het voorbereiden op noodsituaties met BHV en EHBO getraind personeel is essentieel binnen de bedrijfshulpverlening. Bij noodsituaties is het vaak nodig om een bedrijf of pand te ontruimen. De term evacuatie wordt vooral gebruikt door overheden en heeft betrekking op het verwijderen van groepen mensen uit gevaarlijke gebieden. Dit kan bij een dreigende overstroming of bij het vinden van een oude vliegtuigbom zijn. Een succesvolle ontruiming verloopt veilig en efficiënt. Hiervoor moet de procedure wel goed voorbereid, getest en regelmatig geoefend worden. Zo weten werknemers wat ze moeten doen in geval van een calamiteit en kunnen bezoekers, klanten of patiënten duidelijke instructies krijgen om veilig een gebouw of terrein te verlaten.

Het Ontruimingsplan.

Een succesvolle ontruiming valt of staat met een goed ontruimingsplan. Dit is niet altijd verplicht, maar als jouw bedrijf over een brandalarminstallatie moet beschikken, moet een ontruimingsplan in ieder geval worden opgesteld. Hierin staan dingen als:

Hoe verloopt de alarmering?
Hoe is de bedrijfshulpverlening georganiseerd?
Plattegronden met nooduitgangen, vluchtroutes en brandblussers
Taken van de BHV’ers

Geen plan zonder oefening – het is wijs om regelmatig het ontruimingsplan te oefenen met alle betrokkenen. Veranderingen in de situatie (zoals inrichting van een kantoor of plaatsing van brandblussers) en benodigde aanpassingen kom je dan ook tegen. Wist je dat wij hier een perfecte cursus voor aanbieden? Kijk hier voor aanvullende informatie.

Taken van BHV’ers bij een ontruiming.

Tijdens een daadwerkelijke ontruiming spelen BHV’ers een cruciale rol: ze zijn op de hoogte van het ontruimingsplan en hebben dit regelmatig geoefend. Ook hebben zij taken als het veilig begeleiden van mensen uit een gebouw en het controleren of iedereen aanwezig is op de verzamelplekken. De BHV’ers kennen het gebouw goed en weten bijvoorbeeld waar alle nooduitgangen zijn. Ze zijn tijdens een ontruiming herkenbaar zodat mensen hun instructies opvolgen. Daarnaast communiceren zij met andere BHV’ers via portofoons en zijn ze de enigen die na een ontruiming het sein ‘veilig’ kunnen geven, al dan niet in samenspraak met hulpdiensten.

Hoeveel BHV’ers zijn er nodig?

Dit is voor ieder bedrijf verschillend. Het hangt bijvoorbeeld af van de fysieke grootte van het bedrijf en het aantal werknemers en bezoekers dat aanwezig kan zijn. Een kantoorpand zal minder BHV’ers nodig hebben dan een fabriek met ploegendiensten. Om factoren als ziekte en verlof te ondervangen zullen meer BHV’ers opgeleid moeten zijn dan je minimaal op ieder moment in het pand moet hebben. Op plekken als ziekenhuizen en verzorgingstehuizen zullen veel patiënten en bewoners waarschijnlijk niet op eigen kracht een gebouw kunnen verlaten. In deze gevallen zijn er aanzienlijk meer BHV’ers nodig om een ontruiming veilig en efficiënt te laten verlopen. Het aantal aanwezige BHV’ers dient te worden opgenomen in de verplichte risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E). Wij helpen je graag bij het bepalen van het aantal BHV’ers dat opgeleid moet worden in jouw specifieke situatie. Kijk bijvoorbeeld hier voor meer informatie en advies over dit onderwerp.

Verschil tussen BHV en EHBO

Wanneer kies je voor een cursus EHBO en wanneer voor een cursus BHV? Deze functies lijken op elkaar, maar de verschillen zitten hem vooral in de omgevingssituatie en de taken. Zo kan een BHV’er eerste hulp verlenen, begeleiden bij de ontruiming, en een beginnende brand bestrijden. Een EHBO’er heeft deze laatste twee taken niet, maar is uitgebreider getraind om eerste hulp te verlenen, ook bij ongelukken die thuis of in het openbaar kunnen voorkomen. Zijn BHV en EHBO verplicht? De wet spreekt enkel over de aanwezigheid van BHV’ers binnen bedrijven, niet van EHBO’ers. Kijk bijvoorbeeld ook eens bij de Nederlandse Arbeidsinspectie voor meer over dit onderwerp.

Meer weten?

Afhankelijk van de situatie in jouw bedrijf, kan het de moeite waard zijn om BHV’ers ook voor EHBO op te leiden, en andersom. Zo kun je je nog beter voorbereiden op noodsituaties met BHV en EHBO. Wil je meer weten over deze beide cursussen, of advies over het aantal BHV’ers in jouw bedrijf, neem dan via onderstaand knop contact met ons op.

Meteen contact