Wil jij graag werken in de bouw? Dat is niet gek: het is een gevarieerde sector om in aan de slag te gaan. Er zijn doorgaans veel verschillende vaklui betrokken en de projecten zijn uiteenlopend, zowel in omvang als duur en complexiteit. Het werken in de bouw is echter niet zonder risico’s voor de gezondheid van werknemers. Het is bijna altijd fysiek zwaar werk, in een omgeving met zwaar materieel. Ook bestaat er kans op blootstelling aan gevaarlijke stoffen of bijvoorbeeld trillingen en lawaai. In dit artikel vind je de meest voorkomende veiligheids- en gezondheidsrisico’s in de bouw en hoe je ze kunt verminderen.

Werken op hoogte is een veelvoorkomend risico in de bouw. Het is bijna te voorkomen, zelfs bij de (ver)bouw van een woning. Werken op hoogte geldt officieel vanaf 2,5 meter, maar valincidenten komen vaker voor bij lagere hoogtes, zoals bijvoorbeeld een val van een platte oplegger. Een ladder of trap is extra gevaarlijk, aangezien je zomaar je evenwicht kunt verliezen. Zoals je hier kunt lezen is het zelfs niet toegestaan om te werken vanaf een ladder; enkel om toegang tot de werkplek te krijgen. Om de risico’s van het werken op hoogte te verminderen worden op bouwplaatsen leuningen en steigers met valbescherming gebruikt, en persoonlijk valbescherming, zoals een harnas.  Voor het juist gebruik is het van belang dat werknemers getraind worden in het veilig werken op hoogte en dat er regelmatig inspecties worden gedaan om hierop toe te zien.

Op bouwplaatsen is er altijd een risico op vallende objecten, zoals gereedschappen, bouwmaterialen of puin. Dit kan leiden tot ernstige verwondingen bij werknemers op lagere niveaus. Het dragen van een bouwhelm is een eenvoudige, maar effectieve manier om het risico op hoofdletsel te verminderen. Daarnaast helpt het ook om koel te blijven tijdens warme dagen. Een bouwhelm is dan ook op de meeste bouwplaatsen verplicht. Het voorkomen dat er iets naar beneden valt, is natuurlijk altijd beter. Dit doe je door gereedschappen en materialen goed op te bergen en vast te zetten. Daarnaast moeten afschermingen of netten worden geplaatst om vallende objecten op te vangen, zoals bij bijvoorbeeld sloopwerkzaamheden.

Bouwvakkers kunnen in contact komen met gevaarlijke stoffen zoals asbest, bouwstof of chemische middelen. Langdurige blootstelling aan deze stoffen kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, waaronder longaandoeningen en kanker. Om dit risico te verkleinen, moeten bedrijven zorgen voor ventilatie op de werkplek, het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (zoals ademhalingsmaskers) stimuleren en werknemers trainen in veilig omgaan met gevaarlijke stoffen. Ook kan inspectie een voorkomende rol spelen door bijvoorbeeld concentraties gevaarlijke stoffen te meten. Kijk hier voor onze speciale cursus voor werknemers die omgaan met gevaarlijke stoffen.

Het gebruik van defecte of onjuist gebruikte machines en gereedschappen kan leiden tot ernstige verwondingen. Onjuiste bediening van een zaagmachine of slijper kan resulteren in serieuze verwondingen. Om dit te voorkomen, moeten alle gereedschappen en machines regelmatig worden geïnspecteerd en onderhouden. Dit wordt gedaan volgens de NEN 3140 norm.  Klik hieronder voor onze cursus machineveiligheid waar je alles leert over het veilig gebruik en periodiek inspecteren van elektrisch gereedschap. Naast inspectie moeten werknemers ook de juiste trainingen krijgen over het veilig gebruiken van machines. Denk bijvoorbeeld aan een cursus voor het veilig gebruik van een hef- of reachtruck.

Werken in de bouw is vaak fysiek zwaar. Je bent vaak de hele dag op de been, loopt steigers op en af en draagt regelmatig materiaal en gereedschap naar de werkplek. Ook wordt er regelmatig gewerkt in ongemakkelijke houdingen. Dit kan leiden tot spier- en gewrichtsklachten, zoals rugproblemen of overbelasting van de knieën. Om deze risico’s te verminderen moeten werkgevers ergonomische hulpmiddelen, zoals tilhulpen en, aanpassingen aan de werkhoogte aanbieden. Het stimuleren van een goede werkhouding en het inlassen van voldoende rustpauzes kan ook helpen om lichamelijke klachten te voorkomen. Lichamelijke klachten kunnen ook ontstaan door blootstelling aan lawaai. Werkgevers moeten hier persoonlijke beschermingsmiddelen voor aanbieden, zoals aangemeten gehoorbescherming.

Een van de belangrijkste risico’s op ongevallen is slechte communicatie en een gebrek aan bewustwording over veiligheid op de werkvloer. Werknemers moeten regelmatig getraind worden om bewust te blijven van veiligheidsrisico’s. Ook moeten zij gevaarlijke situaties leren herkennen en aangemoedigd worden deze te melden of collega’s aan te spreken op hun gedrag. Door zo een sterke veiligheidscultuur te creëren, letten werknemers beter op zichzelf en op elkaar, wat het ziekteverzuim en de kans op ernstige ongevallen zal verkleinen.

Werken in de bouw zal altijd verhoogde risico’s met zich meebrengen. Veiligheid en gezondheid hebben daarom de hoogste prioriteit hebben. Een VCA-certificaat is inmiddels bijna overal verplicht voor werknemers en haal je bij ons al binnen één dag. Daarnaast moet er personeel getraind worden om te assisteren als het toch een keer misgaat, bijvoorbeeld met een BHV-cursus . 

Training is van essentieel belang voor een veiligere werkplek. Daarom heeft DLS Trainingen een totaalpakket op het gebied van veiligheidstrainingen, met name gericht op werkplekken met verhoogde risico’s, zoals de bouw en industrie. Neem via onderstaande knop met ons op voor een totaaloplossing voor jouw organisatie op het gebied van veilig werken.